Rozpoczęcie działalności gospodarczej często postrzegane jest jako duże ryzyko. Nawet pomimo ulg na które mogą liczyć początkujący przedsiębiorcy, prowadzenie działalności generuje koszty, które trzeba pokryć – jak np. składki na ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenia społeczne czy koszty organizacyjne jak księgowość. Dodatkowo przytłaczać może ilość regulacji prawnych, w tym podatkowych, do jakich powinien stosować się przedsiębiorca. Wiele osób z tego powodu nie decyduje się na rozpoczęcie działalności – mowa zwłaszcza o tych, którzy nie mają pewności, że ich pomysł na biznes przyjmie się na rynku. Działalność nierejestrowana to ciekawe rozwiązanie pozwalające na wprowadzenie do dalszej działalności gospodarczej.
Działalność nierejestrowana
Działalność nierejestrowana (czy też nieewidencjonowana) to możliwość, którą Polskie prawo przewiduje dla podmiotów działających w bardzo małej skali. Jej nazwa tłumaczy w zasadzie całą ideę – nie rodzi na wymogu rejestracji działalności w rejestrze przedsiębiorców Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz wiąże się z innymi uproszczeniami. Prowadzący ją nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców, jednak może być przedsiębiorcą w rozumieniu niektórych innych aktów prawnych – np. kodeksu cywilnego. Jednym z ważniejszych aspektów tego dualizmu jest status osoby, która prowadzi działalność niezarejestrowana jako przedsiębiorcy w relacji do konsumentów.
Działalność nierejestrowana – limity i wymogi
Istnieją dwa podstawowe ograniczenia w prowadzeniu działalności nierejestrowanej. Prowadzić mogą ją tylko osoby, które nie prowadziły działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy (a więc 5 lat). Ponadto istnieje limit maksymalnego przychodu jaki można osiągnąć. Wynosi on 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, w każdym miesiącu – są to kwoty należne od kontrahentów, niezależnie od tego czy zostały faktycznie wypłacone. Oznacza to, że w 2021 r. aby utrzymywać status działalności nierejestrowanej w żadnym miesiącu prowadzenia działalności nie można przekroczyć przychodu w wysokości 1400 zł. W przypadku przychód będzie większy powstaje obowiązek rejestracji działalności gospodarczej w terminie 7 dni.
Warto również wspomnieć o innych ograniczeniach – działalności nierejestrowanej nie można prowadzić w ramach spółki cywilnej lub w ramach działalności do których wymagana jest koncesja czy zezwolenie.
Działalność nierejestrowana wiąże się z ułatwieniami i ulgami w zakresie podatków i składek, jednak należy mieć na uwadze ograniczenia z nią związane – w tym uważać, aby miesięczny przychód nie przekroczył w 2021 r. kwoty 1400 zł.
Działalność nierejestrowana a składki
Jedną z największych oszczędności wynikających z prowadzenia działalności nierejestrowanej istnieje w dziedzinie ubezpieczeń. Nie ma bowiem obowiązku aby osoba prowadząca taką działalność odprowadzała jakiekolwiek składki – zarówno na ubezpieczenia społeczne jak i ubezpieczenie zdrowotne. Nie trzeba również zgłaszać się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wykonywanej działalności ani składać żadnych formularzy z tym związanych. Należy przy tym pamiętać, że w związku z powyższym osoba prowadząca działalność nie jest objęta ubezpieczeniami.
Działalność nierejestrowana a VAT
Podatek od towarów i usług co do zasady nie obejmuje działalności nierejestrowanej, gdyż zwolniona z niego jest osoba której sprzedaż netto nie przekroczyła 200.000 zł. Istnieją przy tym wyjątki i niektóre branże objęte są podatkiem VAT niezależnie od obrotów – warto więc zweryfikować swoją sytuację w kontekście prowadzonej działalności. Na osobie prowadzącej działalność nierejestrowaną ciążą niektóre obowiązki wynikające z ustawy o VAT jak np. dokumentowanie sprzedaży fakturą, dokumentowanie sprzedaży w formie uproszczonego rejestru, w niektórych przypadkach obowiązek posiadania kasy fiskalnej (lub kasy fiskalnej online).
Działalność nierejestrowana a podatek dochodowy
Przychody z działalności nierejestrowanej są obciążone podatkiem dochodowym i są wykazywane w zeznaniu rocznym, podobnie jak koszty uzyskania przychodów. Przychody tego typu są opodatkowane zgodnie ze skalą podatkową. Ułatwieniem jest natomiast z pewnością brak wymogu odprowadzania okresowych zaliczek na podatek dochodowy.
Podsumowanie
Działalność nierejestrowana jest ciekawą możliwością sprawdzenia się osobie planującej rozpocząć działalność gospodarczą. Uproszczenia w zakresie składek i podatków z pewnością mogą pomóc w pierwszych krokach w biznesie. Warto jednak pamiętać o ograniczeniach – w tym o największym, czyli o limicie miesięcznego przychodu oraz o obowiązku prowadzenia działalności nierejestrowanej zgodnie z przepisami prawa.
Wróć do listy artykułów